HOME LANGKAN PEPATAH

  • Jumat, 11 Oktober 2019

Ingek Rantiang Nan Ka Mancucuak, Ranggeh Nan Ka Malantiang, Duri Nan Ka Mangaik

Pepatah
Pepatah

Ingek rantiang nan ka mancucuak,

Ranggeh nan ka malantiang,

Duri nan ka mangaik

Oleh: Eka Meigalia (Dosen Sastra Minangkabau FIB Unand

 

Untuang indak dapek diraiah, malang indak dapek ditulak. Itu bana nan tajadi pado Menko Polhukam, Wiranto pado hari Kamis tanggal 10 Oktober 2019 patang. Tapek pukua 11.50, Pak Wiranto kanai tusuak pisau di Pandeglang, Banten. Papatah nan ka kito bahas kini ado juo kaik bakaik jo kajadian nan manimpo Pak Wiranto tu. Ingek rantiang nan ka mancucuak, ranggeh nan ka malantiang, duri nan ka mangaik. Baitu bunyi papatah nan kadibahas kini ko. Kato partamu nan mamulai papatah tu adolah ingek. Aratinyo ruponyo ado banyak pulo. Antaro lain ‘indak lupo, baliak mangana, sadar, hati-hati, manimbang-nimbang jo pikiran’. Itu babarapo arti dari kato ingek. Mukasuik kato ingek pado papatah di ateh adolah ‘indak lupo, sadar, mangana-ngana atau elok-elok’.

Salanjuiknyo ado kato rantiang. Rantiang ko adolah bagian nan ketek dari batang kayu. Tibonyo cabang dari batang kayu, nan ukurannyo katek. Barikuiknyo kato nan ka. Aratinyo sajo jo akan dalam bahaso Indonesia. Bisa juo jadi kato panunjuak untuak sasuatu nan ka tajadi. Dalam papatah tu kato nan mairiangan nan ka tadi adolah mancucuak. Mancucuak ko aratinyo samo jo manusuak. Nan manusuak ko adolah barang nan tajam, baujuang runciang.  Jadi sacaro kasaluruhan kalimaik partamu aratinyo adolah elok-elok jo rantiang nan dapek mancucuak.

Elok-elok barikuiknyo dalam papatah di ateh adolah pado ranggeh nan ka malantiang. Ranggeh ko adolah rantiang nan lah ndak badaun. Biasonyo juo alah kariang makonyo lah indak badaun. Salanjuiknyo kato nan ka, diiriangi dek kato malantiang. Malantiang aratinyo samo jo babaliak arah. Jadi di barih nan kaduo aratinyo elok-elok jo rantiang kariang nan ka babaliak arah. Tarakhir ado duri nan ka mangaik. Duri adolah bagian dari tanaman nan runciang jo tajam. Duri dapek juo dipakai untuak manyabuikan tulang aluih sarato runciang nan ado pado ikan. Salanjuiknyo sasudah kato nan ka ado kato mangaik. Mangaik di siko dapek baarati ‘malukoi jo sasuatu barang nan babantuak kaik’. Tapi dalam papatah ko nan ka malukoi adolah duri. Duri dapek sajo babantuak kaik atau indak. Nan jaleh duri tadi dapek malukoi.

Dari papatah di ateh arati nan tasurek adolah manyuruah kito untuak elok-elok. Elok-elok sarato mangana kalau rantiang dapek mancucuak, ranggeh dapek malantiang, duri dapek mangaik. Kasadonyo maakibaikan nan buruak untuak kito. Kanai cucuak rantiang sakik, luko. Kanai lantiang ranggeh juo sakik. Baitu pulo kanai kaik duri. Padiah sarato dapek juo malukoi. Tapi banyak urang nan indak ingek jo elok-elok taradok tigo hal tu. Rantiang karano keteknyo tu talupoan kalau nyo runciang. Kalau lah runciang tantu dapek mancucuak. Salanjuiknyo nan ranggeh ko biasonyo karing, lapuak, murah patah. Sampai kito lupo pulo baso rantiang nan kariang tu dapek sajo indak patah. Sudahlah ndak patah, malantiang nan jadi ka awak. Baitu juo jo duri dek haluihnyo. Ndak nampak sarato kalau kanai pun rasonyo ndak ka baa-baa. Padohal duri tadi dapek sajo mangaik, malukoi, sampai ado nan masuak ka dalam dagiang. Jadi nan disabuik dalam papatah tu adolah apo-apo nan acok dianggap ndak ka mandatangan nan buruak. Raso-raso ndak ka baa sajo.

Karano itu pulo mukasuik nan tasirek dari papatah di ateh adolah manyuruah kito untuak bahati-hati. Taruih awas, elok-elok dalam babuek apo pun. Banyak nan indak wak sangko-sangko ruponyo dapek manjadi sumber musibah. Banyak pulo nan dianggap ndak ka jadi masalah ruponyo mandatangan musibah.

Papatah itu dapek dikaikan pulo jo kajadian nan manimpo Pak Wiranto. Pak Wiranto samulo tibo ka Pandeglang Banten dalam agenda maagiah kuliah umum untuak mahasiswa di Universitas Mathlaul Anwar, Banten. Salasai maagiah kuliah tu, Pak Wiranto pai ka Alun-Alun Menes, Pandeglang. Ruponyo di alun-alun tu alah banyak urang nan bakumpua. Taragak bana urang-urang tu mancaliak Pak Wiranto. Kalau dapek basalaman rasonyo sanang bana.

Pak Wiranto ko elok bana pulo. Inyo lai namuah basalaman jo urang-urang nan lah manantiannyo. Dari sabanyak tu urang nan ado maminta basalam, mungkin nak pulo takana dek Pak Wiranto akan ado nan baniak buruak ka inyo. Apolai Pak Wiranto alah punyo pengawalan sarato pengamanan khusus dari Polri.

Tapi untuang ndak dapek diraiah, malang ndak dapek ditulak. Ado urang nan manusuak baliau. Pak Wiranto kanai tusuak pisau di bagian muko badannyo. Ado nan mangatoan di bagian paruik. Akhianyo Pak Wiranto dilarian ka rumah sakik. Alhamdulillah lai ndak baa baliau sasudah mandapek pananganan dari rumah sakik.

Jadi di baliak kajadian tu, ado sabananyo nan lupo untuak baelok-elok. Baiak itu dari Pak Wiranto surang, atau juo dari pihak nan mangamanan baliau. Ado mungkin hal-hal nan dianggap ndak ka manjadi masalah. Utamonyo urang-urang nan mamintak basalam tadi. Tantu kamari salah lo Baliau. Kalau ndak namuah basalam, bekoh dikatoan sombong. Alah namuah basalam, tajadi nan sarupo tadi.

Tapi sarupo nan tasabuik di papatah nan kito bahas kali ko, acok hal-hal nan indak disangko-sangko nan mandatangan masalah. Mandatangan bancano. Hal-hal nan dianggap remeh, ketek, ndak ado arati. Kalau lah manjadi masalah, baru takana bana. Itu nan paralu diingek. Tiok babuek, mangarajoan apo pun, tatap waspada. Tatap maingek akibaik-akibaik nan mungkin tajadi.

Untuak Pak Wiranto, kito maharagoi sikapnyo nan ndak bajarak jo masyarakat. Lai namuah badakekan jo basalaman samo masyarakat. Indak ado ragu atau camehnyo. Mako patuik pulo kito mandoakan Pak Wiranto capek sihaik. Lai namuah juo bainteraksi jo masyarakat. Sambia tatap maningkekan kahati-hatiannyo. Pangamanannyo mungkin ado nan paralu dipaelokan sarato ditingkekan.

 

 

 


Wartawan : Eka Meigalia
Editor : bahren

Tag :# Langkan # Pepatah # Minang

Baca Juga Informasi Terbaru MinangSatu di Google News

Ingin Mendapatkan Update Berita Terkini, Ayu Bergabung di Channel Minangsatu.com