HOME LANGKAN CARITO

  • Senin, 14 Oktober 2019

Sigorah

Carito
Carito

Sigorah

Oleh :Perli Nomanza*

            Lalok di surau iolah maso nan tiado duonyo dek anak Minang katiko dulu. Surau ko lah nan manjadi bukti, baso anak Minang indak bisa lapeh jak di ajaran agamo. Tantunyo, nan tajadi salamo di surau, elok buruak tu lah nan ka manjadi warna hiduik, tarutamo di nagari. Apolai katiko bacarito manganai hal-hal nan agak kurang masuak di aka.

            Sigorah iolah makhluak nan dipacayoi acok manggaduah anak-anak katiko salamo lalok di surau. Namo Sigorah ko di dapek dari parangainyo, nan acok mampagarahan anak-anak nan lalok di Surau. Sigorah ko sulik dikatoan binatang ataupun urang. Labiah tapeknyo bisa disabuik jin panggaduah.

            Di dakek daerah Tamparungo dulu, labiah tapeknyo di nagari Puntian. Ado surau tuo, nan manjadi tampek mangaji dek anak-anak nagari Puntian. Tantunyo, hiduik di surau indak samo jo hiduik katiko maso kini. Ikolah nan manjadi panyobok Sigorah tu bisa hiduik babarapo maso dahulunyo.

            Hiduik di surau nan indak pakai listrik sarupo kini, tantunyo mambuwek lampu togok samo lilin jadi sumber cahayo nan tiado duonyo. Puntian iolah nagari ketek di kecamatan Sumpur Kudus, kabupaten Sijunjung. Katiko itu, surau puntian ko dapek dikatoan banyak anak-anak ngajinyo. Carito nan tatuang di urang Puntian, di dapek jak salah surang anak nan mangaji katiko itu, manyatoan :

“Sigorah ko iolah makhluak nan indak bisa diliek, tapi bisa dirasoan. Anehnyo, Sigorah ko tibo katiko lampu atau lilin indak manyalo tapeknyo kalau indak ado cahayo. Kalau dirasoan pakai tangan, Sigorah ko punyo bulu taba di sapanjang badannyo. Katiko kalam tu, sigorah ko bisa di tapacik dek anak-anak nan ado tu. Tapi, katiko nio maliek, tantunyo harus maiduikan lampu togok atau lilin nan ado. Katiko itu pulo, sigorah ko ilang. Kalau lampu atau lilin tu dimatian, Sigorah ko langsuang ado baliak di tangah kolom pukok tu”.

            Banyak anak-anak nan dikarajoan dek Sigorah tu katiko lalok. Ado yang salimuiknyo dipindahan kalua surau, ado nan badannyo di angkek tu dipindahan ka dakek sumua, ado yang hiduangnyo di picik, ado yang talingonyo dijujuik, sarato ado banta laloknyo nan disentakkan.

            Ikolah kisah carito anak puntian nan acok dipagarahan dek Sigorah samaso lalok di Surau. Namo anak tu iolah Joraman. Sigorah ko iolah pangingek dek Joraman bahwasanyo dulu, inyo pernah lalok di surau untuak manuntuik ilmu. Ikolah nan tapikie dek Joraman untuak malawan Sigorah tu. Pas pulo wakatu itu hari lah malam, tapeknyo lah siap sambahyang Isya, lah siap pulo maulang kaji nan di dapek tadi siang.

            “ Sik, lah acok digaduah dek Sigorah?” Joraman Batanyo.

            “Saminggu ko lah tigo kali ambo kanai karajoan dek Sigorah tu, Man” Jawek Rasik.

“Tu lah, baru saminggu mulai ngaji, lah mulai ilang niek di hati dibuweknyo” Jawek Joraman  sarupo indak tarimo.

“Ba a caro mambaleh Sigorah tu ndaknyo, Man?” Rasik balik batanyo.

“Haa yo lo mah, kito baleh sigorah tu lah. Tapi ba a caronyo yo Sik?” Jawek Joraman basamangaik.

“Mode ko se lah, beko kito icak-icak lalok sajo. Biasonyo Sigorah tu kan datang jam satu malam atau jam-jam wak lah pasti talalok. Beko kito indak usah lalok sampai jam duo”. Jawek Rasik bantuak ka iyo bana.

“Yo bana ko Sik, tu indak jago wak subuah bisuak do? Ndak yakin ambo do ,Sik. Takalok beko kito mah”. Jawek Jaroman kurang picayo.

Panjang kecek nan tajadi, sapakaiklah duo sakawan tu indak ka lalok sampai Sigorah tu tibo. Karano Joraman punyo rancana pulo. Tujuannyo mambaleh sakik hati nan tajadi sahari balakang ko. Karano Joraman ko lah pernah dipindahan dek Sigorah ka dakek sumua, tambah ciek lai, bantanyo hilang dak tantu kamano samanjak Sigorah tu manyentakkannyo.

“Beko, kalau nyo lah mulai manggarahan kito, pas taraso tu, kito usahon tangkok tangannyo. Pacik kareh-kareh, jan dilapehan. Tadi lah ambo suruah anak-anak lain tu, indak lalok pulo, beko pas kito pacik tangan Sigorah tu, anak-anak tu beko harus maiduakan lampu atau lilin ko. Bia kito tau, rupo Sigorah tu mode apo.” Kecek Joraman sambie ma angkek lampu togok nan ka dimatian.

Habih datiak baganti minik, habih minik baganti jam. Lah malam hari kironyo. Surau tuo tu lah aniang, indak ado tadanga kecek muluik atau pijak kaki di lantai kayunyo. Dek hari katiko itu lah lewek pado jam duo baleh, ado pulo diantaro anak-anak tu nan takalok jadinyo. Tapi Joraman samo Rasik yo bana-bana indak lalok. Karano nio mambaleh karajo Sigorah di malam-malam nan sabalumnyo.

Katiko aniang indak ado suaro, suaro cingkariek jo yuyu nan lah mulai langang. Mambuwek malam tu sabana langang bana. Katiko itulah Salimuik nan dipakai Joraman mulai raso taelo kabawah kakinyo. Kironyo Sigorah lah mulai mampagarahannyo. Katiko Salimuik tu lah di elo, taraso lah dek Joraman kakinyo sedang di elo. Nampaknyo Joraman ka dipindahan ka dakek Sumua. Tapi eloan tu baranti sakutiko. Limo datiak sudah tu, sigorah lah mambuwek parangai baru pulo.

Tangan Sigorah tu bapindah langsuang mulai mamicik-micik talingonyo, Taraso lah bulu taba Sigorah tu dek jangek talingonyo Joraman. Pindah pulo tangan babulu tu ka dakek hiduang Joraman. Lah mulai mamicik hiduangnyo nan marangok tu. Sampai-sampai Joraman baranti manahan ongok dibuweknyo. Katiko itulah Joraman manangkok tangan nan babulu tu. Pas lah dapek, tangan babulu sarupo bulu urang hutan, maliek minta dilapehan. Joraman manyuruah Rasik manyaloan lampu langsuang. Suaro Joraman mambuek jago anak-anak nan sedang lalok tu.

“Hiduikkan lilin, Sik”. Hariak Joraman di tanagh kalam pukok tu.

Tapi ikolah anehnyo mahkluak Sigorah tu. Katiko lampu togok tu hiduk, lah manarangi Joraman samo Rasik, sambie mamacik tangan Babulu tu, ilang langsung tangan nan dipancik tu. Hilang-sahilangnyo, sampai-sampai tangan nan dipacik Joraman tadi dak tau caro ilangnyo. Sarupo mamacik angin lalu, sarupo itu pulo nan Joraman lakuan samanjak lampu tu hiduik. Kalau dirasoan, Joraman lah mamacik tangan tu sa arek-arek mungkin. Tapi Katiko cahayo lampu tu tibo, hilang juo tangan tu indak basobok bakarano.

Takajuiklah Joraman dibuweknyo. Antah dek apo bisa hilang indak bajajak. Kalua masuaknyo Sigarah tu indak tau pulo darimano. Pintu takunci, tingkok tatutuik. Lantai sarupo indak ado yang mainjak. Bisuak harinyo, di sampaian lah dek guru nan ado si Surau tuo Puntian tu. Guru tu banamo Angku Lome. Anak-anak nan baru masuak saminggu patang ko, lah beketek niek untuak mangaji gara-gara Sigorah tu,

“Sigorah tu Jin panggaduah lalok mah anak-anak ambo. Bia sarupo apopun kalian nio manangkok Sigorah tu, indak ka bisa dek kalian untuak manangkoknyo do. Sigorah tu hanyo manggaduah anak-anak nan indak baco do’a sabalum lalok. Kalau kalian baco do’a sabalum lalok. Dak kan diusiaknyo kalian salamo lalok tu do”. Kecek Angku Lome sambia manutuik kajinyo di malam minggu tu.

 

            *Mahasiswa Sastra Minangkabau FIB Unand


Wartawan : Perli Nomanza
Editor : bahren

Tag :# Langkan # curito #minang

Baca Juga Informasi Terbaru MinangSatu di Google News

Ingin Mendapatkan Update Berita Terkini, Ayu Bergabung di Channel Minangsatu.com