HOME LANGKAN KATO

  • Kamis, 8 April 2021

CARITO KUCIANG JO HARIMAU

Carito
Carito

CARITO KUCIANG JO HARIMAU

Oleh: Dr. Dra. Satya Gayatri, M.Hum

            Dahulu dunia bacarito akrab dalam kehidupan awak. Tapi kini alah hilang sairing dek banyaknyo bantuak hiburan masuak sampai ka kampuang-kampuang. Carito disampaikan dek urang gaek-gaek awak saisuak jaleh ado makasuiknyo, tarutamo sakali tujuannyo untuk maagiahkan nasehat kapado anak cucunyo. Anak-anak suko bana jo carito, apo lai kok disampaikan jo caro nan manarik untuak inyo. Pado maso umua 7 sampai 11 tahun anak-anak pado dasarnya suko jo carito. Jo carito iko lah disampaikan makasuik dari urang gaek. Mungkin urang gaek awak maagiah pituah jo nasehat secara tidak langsuang, tapi melalui carito.  Mungkin juo dipakai dek si pancarito “manyindia” urang nan mandangakan.

            Di bawah iko ditulih salah satu carito nan manyampaikan suatu pesan supayo indak maanggap enteng ka urang nan ketek atau lamah. Alun tantu urang nan ketek ndak bisa diandalkan. Jadi, semua orang ado punyo kalabihan dan kekurangan. Caritonyo nan kadisampaikan iko diperankan dek binatang. Binatanglah nan mangecek jo batingkah laku sarupo manusia. Di bawah iko rangkaian caritonyo.

            Kini ado carito tentang dua binatang nan sarupo tapi ciek gadang, ciek lai ketek. Binatang nan sarupo itu harimau jo kuciang. Harimau bintang buas, bagak, lia, sarato hiduiknyo di hutang. Babeda jo kuciang. Kuciang binatang nan jinak, hiduik di rumah-rumah, sahinggo banyak urang manjadian kuciang binatang nan dipaliharo. Kuciang binatang nan disayang sampai kini. Walaupun bantuang kuciang jo harimau samo tapi sampai kini kaduo binatang iko ndak namuah disatukan. Kapandaian dari kaduo binatang iko pun babeda.

Kuciang jo harimau dulu bakawan. Kaduo binatang iko sabantuak, tapi kini bisa awak caliaklah kaduonyo taruih bamusuahan. Wakatu itu, sagalonyo kapandaian kuciang diajaannyo ka harimau.

Tiok hari, baiak siang atau malam harimau jo kuciang taruih bamain. Suatu katiko kaduonyo bagaluik-galuik di kabun tuannyo. Balari kian kamari sampai mamanjek bagai. Tapi wakatu mamajek iko si harimau malongo sajo iyo dari bawah. Harimau ndak bisa mamanjek.

Mangeceklah harimau iko dalam hatinyo.

“Baa kok ndak bisa ambo mamanjek yo? Kuciang nan ketek badannyo dari ambo bisa manjek. Iyo kalah ambo dek kuciang yo. Ambo harus pulo bisa manjek bantuak kuciang”. Sasudah kejadian itu kaduo binatang agak acok basalisiah.  

Ado panyababnyo pasalisiahan kaduo binatang itu. Wakatu itu, si harimau taruih mintak ajaan mamanjek ka kuciang. “Kuciang baa kok bisa ang mamanjek, den ndak bisa do? Tapi kok balari den iyo kancang. Tolonglah ajaan dek ang den mamanjeklah, supayo sadonyo kapandaian ang bisa pulo den dapek,” kecek si harimau.

            Iyo diajaannyo dek kuciang si harimau, tapi diaja-annyo saketek sajo. Baa kok diajaannyo saketek sajo, dalam pangana si kuciang kok inyo ajaan bana, bisa taaniayo inyo. Harimau kancang larinyo, kok dikaja inyo kamaa inyo lari. Tantu dapek taruih.  Dek itu ndak diajaan mamanjek do, kok dikajanyo awak tantu lai bisa harimau mamanjek, pikia si kuciang. Itulah mamanjek ko ndak namuah kuciang maaja-an ka harimau.

            Tapi si Harimau taruih juo minta ajaan mamanjek. “Kok ndak ang ajaan kecek harimau ka kuciang, ka den makan ang jo cirik-cirik ang,” kecek harimau.

            Iyo lah nan kuciang ko tatap ndak namuah maajaan  harimau manjek. Itulah sampai kini makonyo kuciang kalau tacirik taruih dibubuaannyo. Inyo takuik kok tabaun dek harimau, biko dikajanyo dek harimau itu.

*Dosen Sastra Minangkabau Unand


Wartawan : Dr. Dra. Satya Gayatri, M.Hum
Editor : bahren

Tag :# Langkan # curito #minang

Baca Juga Informasi Terbaru MinangSatu di Google News

Ingin Mendapatkan Update Berita Terkini, Ayu Bergabung di Channel Minangsatu.com